VOLEYBOL’UN TEMEL TEKNİKLERİ
Servis
Parmak pas
Manşet Pas
Smaç
Blok
TEMEL TEKNİKLERİN ÖĞRETİM SIRASI
Manşet Pas
Parmak Pas
Servis
Smaç
Blok
Servis Karşılama
Müdaafa
Temel Eğitime Başlarken
Voleybol ‘a ait tüm temel tekniklerin uygulanması sırasında vücud pozisyonlarını öğretmek,
Çok tekrarla fazla sıkmadan,eğlenceli hale getirerek,oyunsal formatta öğretmeye çalışın,bu sırada top kullanabilirsiniz(Ancak topa vurdurmadan)
Voleybol’a özgü koşu teknikleri,yana deplaseler, düşme teknikleri,(düşme tekniklerini öğretirken temel jimnastik hareketlerini kullanabilirsiniz
TEMEL EĞİTİM
Manşet Pas öğretimi
Temel vücut pozisyonunu öğretimi(Temel vücut pozisyonu,sporcunun topla buluştuğu,topa temas anıdır.)
Ayaklar,sporcunun kendi omuz genişliğinde açık,
Ayaklardan birisi diğerine göre bir ayak önde, bacaklar yaklaşık 110 derecelik açı oluşturacak şekilde bükülü,
Vücudun üst kısmı hafif öne doğru eğik,kollar omuzlardan itibaren gergin,bir el diğer elin içinde,baş parmaklar yan yana birleşik ve aynı hizada,birbirine birleşmiş her iki el, bilekten aşağı doğru bükülü,dirsekler düz vaziyette,omuzlar çeneye doğru kalkık, koltuk altına bir top girecek kadar boşluk olacak,topa manşet vuruşu yapıldığında top vücuttan 40-50 cm ileride ve yüksekliği vücudun ortasında olmalı,gözler topta olacak,vücut topun gideceği yöne dönük olacak,
Geriye manşet pas atılırken,topa daha yüksekte,omuzun üstünde yükseklikte vurulmalı, kollar öne manşette olduğu gibi topun gideceği yöne doğru omuzdan itibaren başın üstüne doğru hareketini devam ettirmeli,
Manşet Pas
İki kolun iç tarafının yan yana gelerek, dirsekle el arasındaki bölüm olan ön kolla topa vurarak,topu istediğin yere göndermedir. Manşet daha çok Servis karşılama ve müdaafa da kullanılır. Oyuncu manşet alma hareketine top kendisine gelmeden harekete hazır olmalıdır. Manşetle alması gereken topu önceden kararlaştırmalı, Son anda yapılan ayarlamalar oyuncu için zor olacaktır. Topa temas anında temel manşet pozisyonunda olmalı, Çok önceden alçak pozisyonda beklemek yorucu ve çabuk hareket etmeyi engeller.
Bekleme pozisyonunda, Sporcunun kolları vücudun yanında açık ve bacaklara paralellik oluşturacak şekilde önde durur.Topa kolların ileri hareketi ile yön vermelidir. Denge çok önemlidir. Ağırlığın ayak tabanlarına verilmesi çok önemli,topa temas anında, Kalça hafif arkaya çekilir,kollar öne ileri yukarıya hareket eder.
Manşet pas
• Dengeli ayaklar,Hazır bir vücut,Topu izleyen gözler,Kendine güvenen sporcu
• Manşet alacağı noktaya hareketine kadar topu izler.
• Ayakların hareketi ve doğruluğu çok önemli,
• İyi bir denge için vücudunu yere yaklaştırır.
• İyi bir manşet için kolların durumu çok önemli,
• Oyuncu :
• Kollarının bükülmemesi için dirseklerini sıkıca kenetler.
• Kollarını dışa doğru açar, kolun düz kısmını topa doğru döndürür.
• Kollarını mümkün olduğu kadar birbiri ile kapalı tutar ve ikisi ile vuruşu yapmaya çalışır.
• İyi bir vücut pozisyonunda denge alçalmakla olur. Manşetçi dizlerini büker ve vücudunun üst kısmını belinden öne doğru iterek sırtını doğrultur.
• Manşet alan oyuncu topun hızına göre ve manşeti alacağı noktayı dikkate alarak kollarını hareket hızını ayarlar.
Parmak Pas Öğretimi
Temel vücut pozisyonunu öğretimi
(Temel vücut pozisyonu,sporcunun topla buluştuğu,topa temas anıdır.)
Parmak pas vuruş tekniğinde ayakların ve vücudun duruşu,manşet pasla aynıdır.
Kollar başın üstüne doğru kaldırılmıştır.
Dirsekler göz hizası ve biraz üzerinde,eller başın üstünde özellikle alnın hafif önünde ve üstünde(20-25 cm)dirsekler ve eller başın üstüne doğru üçgen oluşturmalı,
Eller başın üstünde,avuç içleri hafif birbirine dönük,parmaklar açık,her iki el topa yuva yapacak şekilde olacak,
Her iki elin baş ve işaret parmakları karşılıklı olacak ve parmaklar arasına bir parmak girecek kadar boşluk olacaktır.
Baş parmaklar avuç içinde ileriye doğru dönük olmayacak,el bileklerine doğru açılmış ve gergin olacak,
GERİ PAS
Oyuncu öne pas atar gibi topla buluşur,ellerin durumu aynıdır.
Geri pas sırasında topu,kolların ve elin yardımı ile geriye atar.
Omuzlar kollarıyla birlikte geriye hareket eder, Kalça hafif öne hareket eder.
Topun gidiş yönünü el ve kolların yardımı ile yapar.
Parmak pas
Pas sırasında bilekler bir yay gibi çalışır. Top bileklerin geriye hareketi ile yumşatılır.İleriye itildiği zaman bilekler topun peşinden hareketine devam eder,kollar düz hale gelir,Bilekler topla temas anında sert olmamalıdır.
Oyuncu topun geliş yüksekliğini ayarlamalı,Gözler daima topta olmalı,
Pas atacağın mesafeye topu, kolların kuvvetiyle gönder bacaklar destek sağlar. Eller alından 10-15 cm ileride, 20-25 cm yukarıda olmalıdır. Bu sporcunun topu atacağın noktayı görmesini kolaylaştırır..
Oyuncu Vücudunu pası göndereceği yöne çevirmelidir.
Vuruş anında kollar dirseklerden ileriye hareket eder ve son itişi el bileği ve parmakların hareketi ile sağlar,topun istenilen hedefe gitmesinde,diğer parmaklara nazaran baş parmak daha fazla etkilidir.Kolların ileri hareketi ile birlikte bacaklar da dizlerden doğrularak harekete destek sağlar.
SERVİS
Voleybol da oyunu başlatan ilk harekettir.
Alttan atılan ve üstten atılan
1. Alttan atılan servisler
a. Önden ve yandan atılan
2.Üstten atılan servisler
a. Tenis servis (Smaç kol tekniği ile sıçramadan topa vurulur. Dönerek giden)
b. Uçan tenis servis (Dönmeden giden)
c. Balansiye servis (Dönerek giden)
d. Sıçrayarak smaç servis (Dönerek giden)
ALTTAN SERVİS
• Voleybol’a yeni başlayan,özellikle fiziksel gelişimde,omuz kas grubunun üstten servis atmaya yeterli olmadığı sporcularda ve mini voleybol da kullanılan servis türüdür.
Alttan Önden Servis
• Mutlaka diğer servislerden önce öğretilmeli,Mini Voleybol da zorunlu olmalı,9-12 yaş grubunun anatomik gelişimine en uygun servis uygulaması,
• Alttan servis beceri gelişimine daha çok katkı sağlar. Uygulaması üstten servisten daha karmaşıktır.
• Vücut dengesi için ayaklar omuz genişliğinde açık, Vücut servis atacağımız alana dönük,sağ eli ile topa vuracakların sol ayağı,sol eli ile topa vuracakların sağ ayağı önde,(bir adım uzunluğu kadar)
• Bacaklar dizden bükülü,(yaklaşık 110 derecelik açı oluşturacak şekilde) vücut hafif öne doğru eğik,
• Sağlaklar topu sol eline,solaklar topu sağ eline alırlar,top tek elde ve elin avuç ayası yukarıya dönük,top el ayası ile tutulur ve öndeki bacağın diz hizasında,topa vuracak diğer kol vücudun gerisinde gergin yere paralel olarak uzatılmış,el ayası yere dönük durumda,
• Diz hizasındaki top ön kol ve el bileğinin yardımı ile 25-30 cm yukarıya atılır.Vücudun gerisinde gergin olan diğer kol vücudun yanından gelerek,atılan topa diz hizasında elin ayası ile topa vurur.Topa vuran kol,topu gidiş yönüne doğru hareketini devam ettirir.
• El topla birlikte servis atılan alana doğru savrulur.
ÜSTTEN ATILAN SERVİSLER
Tenis servis (Smaç vuruş tekniği ile atılır)
• Tenis servis Mini Voleybol,oyun yaşını doldurmuş sporcuların yapabileceği servis(13-14 Yaş’tan itibaren başlanmalı)
• Sağ el ile topa vuracaklar,sol ayaklarını bir adım öne koyar, vücut ağırlığı öne doğru verilir.Top sol elin avuç içi ile tutulmuş olarak,omuz yüksekliğine kadar kaldırılmış,kol çok az dirsekten bükülü vaziyette ileri uzatılmış olmalı ve topu tutan sol kol vuruş kolunun omuz hizasına kadar getirilir.
• Topa vuracak sağ kol,omuzdan gergin olarak yukarıya kaldırılmış durumda,top sağ kolun önüne yukarıya doğru atılır,top yukarıya giderken sağ kol omuzdan geriye açılır ve kol dirsekten geriye bükülerek tekrar hızlı hareketle iniş halindeki topa erişebileceği yükseklikte vurur,(atılan top sağ kolun 10-15 cm önüne ve el yüksekliğinin 1- 1.5 m yukarısında olmalı)
• Tenis servis (Smaç vuruş tekniği ile atılır)
• Tenis servis Mini Voleybol,oyun yaşını doldurmuş sporcuların yapabileceği servis(13-14 Yaş’tan itibaren başlanmalı)
• Sağ el ile topa vuracaklar,sol ayaklarını bir adım öne koyar, vücut ağırlığı öne doğru verilir.Top sol elin avuç içi ile tutulmuş olarak,omuz yüksekliğine kadar kaldırılmış,kol çok az dirsekten bükülü vaziyette ileri uzatılmış olmalı ve topu tutan sol kol vuruş kolunun omuz hizasına kadar getirilir.
• Topa vuracak sağ kol,omuzdan gergin olarak yukarıya kaldırılmış durumda,top sağ kolun önüne yukarıya doğru atılır,top yukarıya giderken sağ kol omuzdan geriye açılır ve kol dirsekten geriye bükülerek tekrar hızlı hareketle iniş halindeki topa erişebileceği yükseklikte vurur,(atılan top sağ kolun 10-15 cm önüne ve el yüksekliğinin 1- 1.5 m yukarısında olmalı)
Tenis Servis (Uçan Tenis)
• Temel duruş pozisyonu smaç kol tekniği ile atılan tenis servis ile aynıdır.Smaç tenis servisten farklılığı, kol ve bilek hareketi ve topa temas noktasıdır.
Uçan tenis serviste,kol omuzdan geriye açılır ve daha çok dirsek hareketi ile topa vurulur.Vuruş sırasında,el gergin olur ve avuç içi ile topun servisi atan kişi tarafında ki orta noktasına çabuk vuruş hareketi ile gerçekleştirilir.El topa çabuk vuruş yapılır ve geriye çekilir.
( Sıcak bir cisme dokunmak gibi)
Smaç Servis
• Sıçrayarak atılan servis(Kızlar 16,Erk.17- Yaş tan sonra)
• Sağ kol ile topa vuranlar;sağ ayak yarım adım önde,vücut dengeli,
• Top sağ elde,kol vücuda 45 C açı oluşturacak şekilde,dirsekten hafif bükülü ileri uzatılmış durumda,top elin içinde ve vücudun orta yüksekliğinde,
• Top ileriye yükseğe,smaç adımlaması mesafesinde atılır.
Servis te dikkat edilecek hususlar
• Bütün servis tekniklerin de vücut dengesinin,atılan servis tekniğine uygun hale getirilmesi,
• Servis atış noktasının,servis çizgisine uzaklığını doğru belirlemek
• Servis atışına iyi konsantra olmak,
• Topu doğru uzaklıkta,doğru yükseklikte atmak,
• Doğru zamanda ve en uygun servis yüksekliğine vurmak,
• Vuruş anında Topun ağırlık merkezini yakalamak,
• Gözleri toptan ayırmamak
• Vuruş kuvvetini doğru ayarlamak,
SMAÇ
Voleybol’un en çok sevilen hareketini”
Smaç’ı 4 bölüme ayırabiliriz.
• Geliş-Adımlama (çıkış noktası ile sıçrama noktası arasındaki mesafede ki hareket)
• Sıçrama
• Topa vurma
• Düşme
Geliş(Adımlama)
• Sağlaklar Başlama pozisyonu;Sol ayak geride,sağ ayak önde,
• Adımlamaya başlarken,sol adım,sağ adım ve tekrar sol adımı sağ adımın yanına ve yarım ayak ilerisine koyarak çift bacakla sıçrama duruma gelmek,
ADIMLAMA DA ÖNEMLİ NOKTALAR
• Adımlamaya başlama noktasını doğru seçmek,
• Adımlamada birinci adım yön adımıdır.Topla buluşacağın yöne doğru,
• İkinci adım,sıçrama yapacağın noktaya atılan adımdır.İkinci adım basıldığı nokta yatay hızın dikey hıza dönüştüğü noktadır. Topla buluşma noktasına yakın olmalı ve birinci adımdan daha uzun atılır,
• İkinci adım öne atılırken,kollar vücudun yanından geriye açılır,iki kolda geride gergin,yere paralel durumda,üçüncü adımla beraber vücudun yanından ileriye doğru hızla getirilir.
SIÇRAMA
• Geliş’in(adımlamanın)bittiği noktadan sonra ki bölümü içerir.Yani yatay hızın dikey hıza dönüştüğü andan itibaren,çıkabildiğiniz en yüksek noktaya çıkıştır.
• Yatay hızını,aynı seviyede dikey hıza çevirmek sıçrama yüksekliğinde büyük etken,aynı zamanda ileri uçmayı önler.
• Adımlamanın sonunda her iki ayak yere çift basar,sıçrama sırasında kollar geriden gelerek önden yukarıya, baş üstüne kadar kaldırılır,
• Sıçramada ayakları çift basıldığında vücut ağırlığının her iki ayakta olması ve bir ayağın diğerine göre önde olması (15-20 cm) önemli,topa vuruş sırasında,avantaj sağlaması açısından.
Topa Vurma
• Sıçrama yüksekliğinin en üst noktasında topa vurulmalı,
• Topa vurmadan önce smaç kolu,omuzdan geriye çekilir.Kol geriye çekilirken,dirsek omuz üstünde olmalı,bu esnada vücut belden itibaren omuzla birlikte smaç kolu yönünde geriye çekilir,
• Kol tam geriye çekilirse kolun ileriye hareketi o kadar hızlı olur,
• Kolun geriye çekilmesi bitiminde,kol dirsekten bir hareketle,el omuzun gerisine alınır,bu esnada el açık ve avuç içi yukarıya bakar,
• Dirsekten geriye bükülü kol,yine dirsekten ileriye hızlı açılarak,topun üzerine doğru vuruş yapılır.
• Vuruş anında kol omuzdan itibaren düz hale gelir,El bilekten topun üstüne doğru bükülür,
• Kol hareketini topa vuruştan sonra topun gideceği yere doğru devam ettirir.
• Kol vuruş hareketi ile birlikte hareketini aşağı doğru tamamlamaz,
• Topun gideceği yönü,el bilek hareketi ile sağlarsınız.Topun neresine ve nasıl vuruş yaptığınız önemli
Düşme
• Topa vuruştan sonraki bölümü kapsar
• Düşüşte en önemli nokta Smaçörün, yere düşerken her iki ayak üzerine düşmesidir. Sakatlıkları önleme bakımından gerekli,
• Özellikle rakip alana düşmemek için dikkatli olmalı,
BLOK
• Voleybolda; rakibin hücum gücünü etkisiz hale getirmek için file üstünde yapılan bir savunma hareketidir.
• Voleybol da smaçların çok sert vurulduğu bu dönemlerde blok çok önem arz etmektedir.
• Blok la topu rakip alana düşürmek,takımın yapabileceği hataları,ortadan kaldırmak demektir.
• Blok; Tekli blok,ikili blok,3 lü blok olarak yapılabilir,
BLOK ADIMLAMA TEKNİKLERİ
Blok öncesi duruş
• Ayaklar vücud dengesini sağlayacak kadar açık ve orta çizgiden 25-30 cm geride,daha fazla geride olmak ve fileye çok yakın olmak blokta hata yapma riskini artırır,
• Kollar önde,dirseklerden bükülü eller yüz hizasında ve avuç içleri karşı sahaya bakar,kol vücuttan 45 C açı oluşturacak şekilde açık olmalı
• Orta bloklarda sıçrama sırasında kollar vücuttan geriye doğru çekilmez,sıçrama daha çok bacaklarla ve temel blok duruşunda yapılmalı, çünkü,ortadan hücumlar hızlı olduğundan blokta kolları geriye almak blokta geç kalmayı sağlar,
Koşarak Blok
• 3-4 m den daha uzak mesafede blok yapmak gerektiğinde, sporcu daha çabuk gitmek için koşarak gidebilir,
• Koşudan sonra blok duruşu ile sıçramakta fayda var,
Bir adım alarak blok,
Kısa mesafelerde kullanılır.
Yana kayma adım la blok
Çapraz adım blok
Yana adım ve çift sekme ile yapılan blok
BLOKTA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
• Smaçörü karşına al,giriş açısına ve vuruş koluna dikkat et,
• Sıçradıktan sonra fileye temas etmeden kollarını filenin üzerinden gergin olarak içeri uzat,eller açık ve parmaklar gergin,avuç içleri karşı sahanın 7-8 m sine bakacak düzlem oluşturmalı, antene yakın olan elin avuç içi hafif saha içine dönük olmalı,
• Baş parmaklar yukarıya dönük,hafif bir paralellik oluşturmalı,baş öne hafif eğik ama gözler yukarıya topa bakmalı.
• Blok yapan oyuncu, kollarının arasındaki açıklığı ayarlamalı,bunun için üst kol,göz hizasına yakın,elin baş parmakları arasında 6-7 cm aralık ve iki kol arasından top geçmeyecek kadar aralık olmalı,
• Taktiksel,bilinçli farklı kol açıları kullanılabilir.
Blokta en önemli davranış
• Blok için sıçrama yapacağın yer
• Sıçrama zamanı
• Smaçörün topu göndereceği alanı kapatmak,
• Ve blok yapmayı smaç kadar önemsemek,
Servis Karşılama
• Çok iyi manşet vuruş tekniği almış sporcular servis karşılamada başarılı olurlar,
• Kendine güvenmek,
• Servis vuruşu yapılmadan önce,servis atan oyuncuyu ve topu göz hapsine almak,
• Beklerken orta yükseklikte,harekete hazır pozisyonda beklemek,yani ayak topuklarını yerden kaldırıp,tabanlar üzerinde hazır olmak,
• Topla buluştuğun zaman,temel manşet pozisyonunda,top vücudun önünde ve vücut topun gönderileceği yöne dönük olmalı,
• Kollarla topa yön vermeli,
• Smaç servislerde bacaklar ve kollarla top yumşatılmalı
MÜDAAFA
• Önceden kazanılan,manşet ve parmak pas tekniği önemli,
• Yer tutmak önemli
• Topu çok iyi takip etmek,
• Topun şiddetini ayarlamak,
• Kendi takım bloğu ile uyumlu olmak,
• Çabuk ve reflekslerin hızlı olması önemli,
• Doğru ayak hareketleri,müdaafa da başarıyı artırır,
• Öğretim de kolay topların müdafaası ile başlanmalı,
DÜŞME VE DALMA TEKNİKLERİ(Planjon)
Öne,geriye ve yanlara yapılan, zor topları çıkarmak için uygulanan davranışlar,
12 Yaş öncesi temel jimnastik uygulamaları yapan sporcular,dalma tekniklerini çok çabuk ve zorlanmadan öğrenirler,bu nedenle temel jimnastik eğitimi almamış sporcularınız varsa onlara temel jimnastik eğitimi vererek dalma tekniklerini öğretin,
Öne dalmaİleriye kaç adım atarsanız atın,topa vurmaya karar verdiğinizde son adımı uzun atarak ve bacak dizden bükülerek yere iyice yaklaşılır,topa erişebilirliğiniz çift kolla mümkünse çift kolla yada tek kolla topa vurduktan sonra,dizi yere koymadan iki eli yere koyarak,vücudan karın bölgesini zemine koyarak,kolların yardımı ile vücudu ileriye taşı,
Bu dalma tekniğinde bayanlar,topa temastan sonra,öndeki bacağın bükülü dizini içeriye doğru çevirerek vücudun yanını yere getirerek yerde sırttan bir dönüş yaparlar,
Yana Dalma
Yanlara doğru yapılan,yana bir iki adımlık mesafelerde kullanılan dalma tekniği,son adım uzun ve dizden bükülerek yere yaklaşır,ileri atılmış adım yönündeki kolla topa vurarak yana doğru,vücudun sırtını yere indirerek yarım geriye takla ile ayağa kalkar,
Nurettin Hayta
